گزارش «هفته نامه مشعل» از بهداشت و درمان صنعت نفت بوشهر و خارک، در حوزه مقابله با کرونا

از زمان شیوع ویروس کرونا تا کنون، بهداشت و درمان منطقه بوشهر و خارک چه خدماتی ارائه کرده است؟

اقدامات انجام شده در منطقه را می توان به دو بخش تقسیم کرد: نخست؛ زمانی که ویروس کرونا در کشور وجود نداشت و در کشورهای دیگر شیوع پیدا کرده بود، دوم؛ زمانی که این بیماری از سوی وزارت بهداشت و آموزش پزشکی کشور مطرح شد.

قبل از شیوع ویروس کرونا در کشور، آموزش های همگانی در شهرک ها، مدارس و تمام شرکت های منطقه بوشهر صورت گرفت و برای سکوهای نفتی نیز از طریق پیام رسان های فضای مجازی آگاه سازی در زمینه ویروس کووید 19 انجام شد. همچنین در جلسه های استانداری بوشهر نیز تصمیم هایی مبنی بر اقدامات پیشگیرانه در تمامی بنادر، گمرکات و پروازهای خارجی صورت گرفت، ضمن آنکه تصمیماتی مانند تشکیل تیم قرنطینه نیز با همکاری دانشگاه علوم پزشکی در خارک اتخاذ شد و بر مبنای آن تمامی کارکنان خارجی که روی کشتی ها فعالیت می کردند، بعد از پهلوگیری، مورد ارزیابی پزشکی قرار می گرفتند.  در گمرکات نیز تمامی کشتی هایی که پهلوگیری می کردند و به منطقه بوشهر، عسلویه و خارک ورود و خروج داشتند، مورد پایش قرار می گرفتند، از این رو بر اساس پروتکل های جهانی تب سنجی و خوداظهاری انجام و از ورود افراد مشکوک نیز جلوگیری می شد.

    زمانی که تعداد بیماران کرونایی در منطقه افزایش یافت، چه تمهیداتی برای مقابله با آن در نظر گرفته شد؟

وقتی آمار شیوع ویروس کرونا در برخی مناطق بالا می رفت، بند آموزش های همگانی را به صورت جامع تر در تمامی شرکت ها و مناطق مسکونی مد نظر قرار دادیم. کمیته های سلامت در سطح بهداشت و درمان صنعت نفت بوشهر با تمام شرکت های منطقه نیز تشکیل و تصمیم های  مهمی مانند تعطیلی رستوران ها در سراسر شرکت ها و شهرک های منطقه  و حذف دستگاه ساعت زنی با اثر انگشت گرفته شد. همچنین 8 جلسه کمیته سطح 2 منطقه ویژه پارس جنوبی تشکیل شده که در آنجا تصمیم های مهمی به صورت جامع برای تمامی شرکت ها اتخاذ می شود، از جمله چگونگی تردد کارکنان اقماری در منطقه و تعداد پروازهایی که از مقاصد مختلف کشور به منطقه عسلویه صورت می گیرد. این پروازها عمدتا از مناطق پرخطر مانند ساری، رشت، اصفهان و مشهد بوده که این تصمیم ها منجر به کاهش پروازها یا حذف برخی از آنها شده است.  از دیگر تصمیم های کمیته مدیریت بحران می توان به مراکز قرنطینه در منطقه اشاره کرد، برای این امر سه مرکز قرنطینه جداگانه با 300 تخت در نظر گرفته شده بود که در مرکز سیراف، مرکز ساحلی پتروشیمی و نفت و گاز پارس قرار داشتند .  در منطقه خارک نیز ایجاد مرکز قرنطینه 50 تخت خوابه در نظر گرفته شد که خوشبختانه مورد استفاده قرار نگرفت. در کمیته مدیریت بحران منطقه نیز تصمیم گرفته شد تا افتتاح پروژه های ملی نیز به تعویق بیفتد.

    با توجه به اینکه بیمارستان های خارک و جم به بومیان منطقه خدمات درمانی ارائه می کند، بفرمایید تا کنون چه خدماتی در زمینه کرونا به این افراد داده اید؟

در سطح شهرستان جم نیز بر اساس پیشنهاد سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت، کمیته سلامت در فرمانداری تشکیل و تصمیم های در آنجا اتخاذ شد و بر اساس آن آموزش های همگانی در سطح شهرستان از طریق اطلاع رسانی مناسب صورت گرفت. همچنین در زمینه موضوعاتی همچون تعطیلی پارک ها و اصناف مختلف از سوی سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت، دستور عمل هایی ارائه و به منظور ضد عفونی کردن معابر شهری نیز چند هزار لیتر آب ژاول با هماهنگی سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت از پتروشیمی ها تهیه شد و در اختیار شهرداری ها و بسیج قرار گرفت.  در بیمارستان جم نیز برخی خدمات بر اساس پروتکل های وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی کشور در منطقه ارائه شده است، به عنوان مثال در اسفند 1398 و فروردین 1399 مقرر شد تا تمامی عمل های الکتیو تا اطلاع ثانوی لغو و با ایجاد واحدی مناسب در بیمارستان، جدا سازی بیماران نشانه دار یا تب دار انجام شود. همچنین بیمارانی که نتیجه تست آنها مثبت بود نیز در بیمارستان تحت درمان قرار گرفتند و مراقبت های لازم در بیمارستان توحید جم انجام شد، تا کنون یک مورد اعزام از بیمارستان داشته ایم که یک بیمار بد حال بود و نیاز به مراقبت های ویژه داشت.  این بیماران بعد از ترخیص نیز با هماهنگی بهداشت و درمان شهرستان جم به مدت 14 روز دوران نقاهت را در خانه داشتند و اقدامات بهداشتی لازم در مورد آنها انجام شده است. راه اندازی مرکز 50 تخت خوابه با نقاهتگاه شهری، یکی دیگر از اقداماتی است که در سطح شهرستان با کمک فرمانداری و بخشداری در دستور کار قرار گرفت، با این توضیح که اگر فردی نمی توانست از منزل خود برای نقاهتگاه استفاده کند، در این مرکز نگهداری می شد.  در جزیره خارک نیز از همان ابتدا با همکاری دانشگاه علوم پزشکی قرنطینه انجام شد و تمامی کشتی هایی که پهلوگیری می کردند، مورد ارزیابی قرار می گرفتند و سپس اجازه کار به کارکنان آنها داده می شد. در سطح بیمارستان خارک هم با ایجاد لاین خاکستری و جداسازی بخش عفونی در بیمارستان، تمامی افرادی که برای دریافت خدمات مراجعه می کردند نیز مورد ارزیابی قرار می گرفتند. در فرودگاه خارک نیز از ابتدا تا کنون با حضور کارکنان بهداشت ودرمان صنعت نفت، همه افراد تب سنجی می شوند.

همچنین یک شناور با کانکس مجهز به تجهیزات بحران در نظر گرفتیم تا در صورتی که امکان انتقال بیماران احتمالی، از جزیره به خشکی با توجه به شرایط آب و هوایی و گاه از طریق بالگرد میسر نبود، به وسیله این دستگاه شناور منتقل شوند.  در زمینه پروازها از مناطق مختلف به جزیره خارک نیز با هماهنگی شرکت های منطقه، برخی از پروازها مانند عسلویه مورد بازبینی قرار می گیرند و برخی اوقات تردد کارکنان از مناطق پر ریسکی را که از سوی وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی کشور اعلام شده بود، کمتر کردیم تا آلودگی در منطقه ایجاد نشود.

    به منظور پیشگیری از شیوع ویروس کرونا برای کارکنان و خانواده آنها در شهرک توحید جم و خارک، چه برنامه هایی داشته و دارید؟

علاوه بر آموزش و اطلاع رسانی، از طریق پیام رسان ها در شهرک ها و راه اندازی خطوط تلفن، متخصصانی مانند پزشک عمومی، زنان و پزشک خانواده پاسخگوی سوالات بودند تا تعداد مراجعه کنندگان حضوری کاهش یابد. کمیته EOC (مرکز ارتباطات و فرماندهی عملیات مرکز مدیریت حوادث و فوریت های پزشکی) نیز خدماتی را که برایشان در نظر گرفته شده بود، ارائه کردند. از آنجا که ممکن است «پویش در خانه ماندن» برای برخی افراد مشکلات روانی ایجاد کند، با راه اندازی سامانه های پاسخگویی، مشاوره های لازم به این افراد داده می شود.  علاوه بر آن با شناسایی افراد پرخطر مانند دیابتی ها، فشار خونی ها ، دیالیزی ها و ... از طریق پزشکان خانواده داروهای این افراد برای جلوگیری از حضور آنها در مراکز درمانی به صورت منظم به در منازل آنها ارسال می شد و اگر نیازی به ویزیت بود نیز تیم پزشک خانواده به منازل آنها می رفت ودر صورت نیاز به آزمایش نیز همانجا آزمایش گرفته می شد.  با هماهنگی شرکت های منطقه نیز در چند نوبت، بسته های ضد عفونی مانند ماسک و محلول های ضد عفونی به همراه بروشورهای آموزشی در سطح شهرک نشین ها توزیع شده و در اختیار خانواده ها قرار گرفته است . رعایت فاصله گذاری اجتماعی مناسب نیز در تمامی مراکز خرید در سطح شهرک، آموزش داده شده است.

همچنین رعایت بهداشت فردی در هنگام ورود به فروشگاه ها نیز از سوی کمیته سلامت سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت الزامی شد و از طریق تیم EOC سازمان نیز تمامی فعالیت های منطقه در شهرک، پایش و گندزدایی منازل و ادارات انجام شده است.  همچنین 5 تیم واکنش سریع در عسلویه، شهرک مسکونی پارس جم، نار و کنگان تشکیل شد که از وظایف این تیم می توان به گندزدایی محل هایی اشاره کرد که احتمال تردد افراد مبتلا و مشکوک به آنجا وجود داشته است.

     نحوه ورود کارکنان به محل کارشان چگونه است و غربالگری از چه طریقی انجام می شود؟

از عسلویه به عنوان ایران کوچک یاد می شود که کارکنان اقماری سراسر کشور در آنجا حضور دارند، به همین دلیل تمهیدات ویژه ای برای ورود آنها به منطقه در نظر گرفته شده که می توان به تب سنجی، ارزیابی کارکنان در سامانه nokorona.ir اشاره کرد. اگر فردی علائم مشکوکی داشت، از ورود او به منطقه جلوگیری می شود. همچنین با هماهنگی مدیریت بحران ، فرودگاه عسلویه را به سیستم حرارتی مجهز کرده‎ایم. به عبارت دیگر، زمانی که فردی وارد فرودگاه عسلویه می شود، پایش تب، هم به وسیله دوربین حرارتی و هم از سوی کارکنان بهداشت و درمان صنعت نفت انجام می شود و بعد از آن نیز بازرسی ایمنی صورت می گیرد، در نهایت با صدور مجوز ورود از طریق تیم EOC، این افراد می توانند وارد محیط کارشان شوند.  کارهای دیگری نیز در سطح کلان انجام شده است، مانند حذف دستگاه ساعت زنی که در گذشته با اثر انگشت بود. تعداد کارکنان در محل های استراحت (کمپ ها) نیز کاهش یافت و تعداد کمپ ها را افزایش دادیم. همچنین فاصله گذاری اجتماعی در سرویس های کارکنان نیز در نظر گرفته شد. گندزدایی کمپ ها و فرودگاه ها زیر نظر EOC انجام و برای کارکنان بهداشت و درمان داخل بیمارستان نیز تمام مواردی که به آن اشاره شد، مورد توجه قرار گرفت. تعداد روزهایی که کارکنان اقماری در منطقه بودند را نیز افزایش دادیم تا تردد این افراد کاهش یابد. به همین دلیل اسفند سال 1398 با هماهنگی تمامی شرکت ها، دوره های اقماری انجام نشد و در فروردین 1399 نیز همین اتفاق افتاد تا کاهش تردد در منطقه عسلویه را داشته باشیم. در بهداشت و درمان منطقه نیز همین گونه بود و بسیاری از مرخصی ها را لغو کردیم و تمامی کادر درمان در محل کار خود حضور داشتند.

   چه تمهیداتی برای بیماران مشکوک و مبتلا در نظر گرفته شده است؟

در منطقه عسلویه و جم، برای افراد مشکوک و کسانی که با افراد محتمل و قطعی ارتباط داشتند نیز کمپ های قرنطینه ایجاد شد، برای کارکنان سکوهای نفتی نیز تمامی پایش های لازم مانند تب سنجی و تکمیل فرم های خود اظهاری صورت گرفت. افراد مبتلایی که در عسلویه حضور داشتند نیز در مرکز نقاهتگاه 75 تخت خوابی، دوران نقاهت خود را بعد از درمان سپری کردند و سپس به شهرهای محل سکونت خود ارجاع داده شدند.

    آیا گندزدایی منازل بومیان را نیز در دستور کار دارید؟

گندزدایی منطقه از سوی تیم واکنش سریع زیر نظر EOC انجام می شود، در حالی که بهداشت و درمان نفت بوشهر وظیفه گندزدایی را به عهده دارد و در زمینه تجهیزات و کمبود مواد مصرفی نیز از سوی سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت کمک هایی شده تا منازل ساکنان منطقه گندزدایی شود.

    توصیه شما به کارکنان و خانواده های آنها چیست؟

کرونا هنوز تمام نشده و ادامه دارد. به تمام همکاران و خانواده های آنها توصیه می کنم تمامی دستور عمل های بهداشتی را مورد توجه قرار دهند و دیدگاه مسؤولانه به بهداشت عمومی داشته باشیم تا شاهد نابودی این بیماری در سطح جهان و کشور باشیم.

    جدا از بحث کرونا چه برنامه هایی در سال جاری دارید؟

کرونا همه چیز را تحت تاثیر قرار داده و بسیاری از اهداف سازمانی برای مهار آن در نظر گرفته شده است؛ یکی از آنها اجرای طرح دهان و دندان و پزشک خانواده است که به دلیل کرونا انجام نمی شود. از اهداف بهداشت و درمان صنعت نفت بوشهر و خارک در سال 1399 می توان به بازسازی و نوسازی فضای فیزیکی و تجهیزات پزشکی بیمارستان جم و خارک اشاره کرد. به دلیل قدمت این دو بیمارستان، یک سری باز سازی ها را مورد توجه قرار داده ایم. در بیمارستان توحید جم با تامین اعتبار، پروژه ای سه ساله در نظر گرفته شده که پیمانکار آن انتخاب و فاز یک تعمیرات بیمارستان (گسترش فضای فیزیکی اتاق عمل ها) آغاز شده است.  در زمینه بیمارستان خارک نیز مکاتباتی با شرکت ملی نفت ایران صورت گرفته و دستوری مبنی بر همکاری شرکت پایانه های نفتی ایران برای کار کارشناسی صادر شده است و بعد از آن پیمانکار را انتخاب کرده و شاهد بازسازی های بیمارستان خارک خواهیم بود. همچنین مجوزهای لازم برای نوسازی تجهیزات پزشکی نیز گرفته شده است.  یکی دیگر از اهدافی که امسال در منطقه دنبال می کنیم، پیگیری ساخت مرکز تروماسنتر عسلویه است. در جلسه ای با مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی مقرر شد، پیگیری لازم برای بازبینی در منطقه انجام شود و با تعیین پیمانکار از سوی شرکت ملی نفت ایران وارد فاز اجرایی خواهیم شد.  همچنین مرکز ویروس شناسی نیز امسال  در منطقه عسلویه ایجاد خواهد شد. اپیدمی بیماری کرونا نشان دهنده اهمیت این مرکز است. مجوزهای لازم از دانشگاه علوم پزشکی بوشهر گرفته شده و در حال مکان یابی هستیم و پس از آن، تجهیزات مورد نظر خریداری خواهد شد. در زمینه ارتقای کیفی خدمات نیز نوبت دهی بیماران را در بیمارستان توحید جم به صورت آنلاین و تلفنی خواهیم داشت تا به این وسیله از میزان مراجعه به بیمارستان کاسته شود، همچنین نوسازی تجهیزات بیمارستان را در دستور کار داریم.