بیماری دیابت یکی از بیماری هایی است که در جهان امروزی نسبت به گذشته شایع تر بوده و بهداشت و سلامت جامعه را تهدید می کند. اگر سعی دارید که از بروز دیابت پیشگیری کرده و یا آن را کنترل کنید، خوردن غذای درست اهمیت بسیار زیادی برای شما دارد. اگر چه ورزش و تحرک بدنی هم از این نظر اهمیت دارد، اما داشتن یک رژیم غذایی صحیح از مهمترین روشهای پیشگیری و کنترل کردن عوارض دیابت است.
نقش تغذیه در پیشگیری و کنترل دیابت نوع 2
بیماری دیابت یکی از بیماری هایی است که در
جهان امروزی نسبت به گذشته شایع تر بوده و بهداشت و سلامت جامعه را تهدید می کند. اگر
سعی دارید که از بروز دیابت پیشگیری کرده و یا آن را کنترل کنید، خوردن غذای درست
اهمیت بسیار زیادی برای شما دارد. اگر چه ورزش و تحرک بدنی هم از این نظر اهمیت
دارد، اما داشتن یک رژیم غذایی صحیح از مهمترین روشهای پیشگیری و کنترل کردن عوارض
دیابت است.
گروهی از بیماران آگاهی کافی از رژیم غذایی مخصوص بیماری قند نداشته و تصور
میکنند رژیم دیابت فقط پرهیز از قند و شکر و غذاهای شیرین است اما غافل از این
نکته هستند که نان ، برنج،
سیب زمینی و انواع میوه نیز در
صورتی که بیش از نیاز مصرف شوند باعث افزایش قند خون می شوند.
برای
اطمینان از درستی روش تغذیه بایستی به کارشناس تغذیه مراجعه شود.
بیمارانی
که نسبت به پرهیزهای غذایی بی اعتنا بوده و فقط به وسیله انسولین یا قرص از افزایش
قندخون جلوگیری میکنند نه تنها به زودتر به عوارض دیابت مبتلا می شوند بلکه مصرف
داروی کاهش دهنده قند در آنها افزایش می یابد.این موضوع به نوبه خود زیان آور است.
بایدها و نبایدهای غذایی در بیماری دیابت نوع 2
به منظور کنترل قند خون روزانه 6 وعده غذا
شامل سه وعده غذایی اصلی (صبحانه، ناهار و شام) و سه میان وعده توصیه میشود.
سعی کنید غذاهای اصلی و میان وعده ها را در
ساعات معینی مصرف کنید.
·
مواد غذایی در بیماری قند به سه گروه تقسیم می شوند:
گروه1: مواد قندی مثل قند- شکر- عسل– مربا – شکلات- کیک- بیسکویت- نوشابه(رژیمی
یا معمولی)-آبمیوه(طبیعی یا پاکتی)-گز-سوهان-دلستر – نبات – شیرینی جات به دلیل داشتن قند زود جذب باید از برنامه غذایی حذف شود..
گروه2: غذاهایی که مصرف آنها به مقداری که در رژیم غذایی معین شده است مجاز
میباشد. زیاده روی در مصرف این مواد باعث بالا رفتن قند و چربی خون خواهد شد این
گروه شامل: نان ، برنج، سیب زمینی، ماکارونی، ذرت ، انواع میوه،
گوشت، چربی ها و لبنیات می باشد.
گروه 3: شامل غذاهایی است که مصرف آنها به هر میزان آزاد بوده است این گروه
شامل:
انواع سبزی، خیار، گوجه، کاهو، انواع کلم، کنگر، کدو، بادمجان، سالاد ، لوبیاسبز و
فلفل سبز می
باشد.
افراد دیابتی مجازند بطور متوسط روزانه 3 واحد میوه مصرف کنند.
میوه های مانند سیب، گلابی ، آلوزرد و آلوسیاه، گیلاس،
گریپ فروت، پرتغال، هلو و آلو دارای قند پایین تری هستند .بعضی از انواع میوه مانند هندوانه، خربزه و طالبی شیرین، خرما، انگور
عسکری و انجیر نسبت
به سایر میوه ها قند بیشتری دارند و بهتر است از این میوه ها کمتر استفاده شود.
ü
سعی کنید به جای نان سفید از نان های سبوس
دار( مثل سنگک – بربری و جو ) استفاده کنید.
ü
از مصرف زیاد غذاهای چرب و سرخ شده همچنین
غذاهای آماده مثل سوسیس – کالباس و پیتزا پرهیز کنید.
ü
روغن مصرفی خود را از روغن مایع مخصوصاً
روغن زیتون ، کانولا( کلزا) انتخاب کنید.
ü
از حبوبات و سویا در وعده های غذایی خود
بیشتر استفاده کنید زیرا حبوباتی مثل عدس- ماش – لوبیا و نخود سرعت هضم غذا را کم کرده
و از بالا رفتن قند خون جلوگیری می کنند. می توانید حبوبات را همراه با برنج یا به
صورت خوراک تهیه کنید
·
دیابت و افزایش قند خون
استشمام بوی میوه از دهان، تشنگی ، اشتهای زیاد، افزایش
ادرار، حالت تهوع، تنفس سریع، تندشدن ضربان قلب و خشکی پوست از علایم افزایش قند
خون می باشد.
هنگام بالا رفتن قند خون چه باید کرد؟
ü
مصرف انسولین یا قرص را کنترل کنید و چنانچه مصرف دارو را
فراموش کرده اید دارویتان را مصرف کنید.
ü
رژیم غذایی را کاملا رعایت کنید.
ü
به دفعات زیاد و حجم کم آب بنوشید.
·
دیابت و کاهش قند خون
کاهش قند خون به چند دلیل اتفاق می افتد: زیاده روی در مصرف
داروی قند خون،کاهش مصرف غذا، دیر غذا خوردن و انجام فعالیت های شدید و طولانی
مدت.
لرزش، عرق کردن، و احساس گرسنگی از اولین علایم افت قند می
باشد.
در صورت مشاهده علایم افت قند نصف لیوان آبمیوه یا شربت یا
یک قاشق شکر یا عسل را در یک لیوان آب حل کرده و بنوشید.اگر تا 15 دقیقه علایم
برطرف نشد یک بار دیگر این عمل را تکرار نمایید.
گفتنی است ،19 تا 25 آبان هفته ملی دیابت نامگذاری شده است . شعار امسال این هفته " دیابت و خانواده، از خانوادتان محافظت کنید" است.
عظیمه حسن پور - مشاور تغذیه بیمارستان توحید جم
