سال جهش تولید با مشارکت مردم
امروز جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ ۱۸:۵۹
 

اخبار

اقدامات بهداشت و درمان صنعت نفت و برنامه ترویج زایمان طبیعی در یکصدمین سالگرد مامایی آکادمیک

سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت در راستای سیاست های کشوری در سال 1398 پنجمین سال برنامه ترویج زایمان طبیعی به استقرار بلوک های زایمانی درمراکز بیمارستانی و گسترش خدمات مراقبت پیش از بارداری ،حین بارداری و پس از زایمان پرداخت.

 زمانی که هر یک از ما به دنیا آمدیم دستان پر قدرت و پر محبت یک ماما بود که راه روشن زندگی را برایمان هموار کرد تا به بهترین شیوه و با کمترین آسیب جسمی و روانی پا به عرصه زندگی بگذاریم. اما این حرفه زندگی بخش محدود به امروز و دیروز زندگی بشر نیست بلکه قدمتی مصادف با تاریخ حیات و تولید نسل بشریت دارد.
در تاریخ علم پزشکی و طبابت، بقراط پزشک بزرگ یونانی به خاطر خدماتش در حرفه مامایی عنوان مادربزرگ مرد نامیده شد. بقراط حکیم که سوگندنامه اش در حرفه پزشکی از آن زمان تاکنون استفاده می شود در کتاب بیماری های مقدس در مورد مامایی و بعضی از بیماری های زنان مانند تب بعد از زایمان صحبت کرده است.در قرون وسطی به علت نفوذ مذهب کاتولیک، مامایی و خدمات زنان و زایمان اغلب توسط جادوگران و زنان بی سواد انجام می شد.در زمان رنسانس، آمبریس پار پزشک فرانسوی اولین مدرسه مامایی را در هتل دیو پایه گذاری کرد، در انگلستان نیز ژان مائودری درسال 1725 م اولین مدرسه مامایی را در این کشور تاسیس کرد و در سال 1881 انجمن مامایی به منظور شناسایی افرادی که در این زمینه فعالیت داشتند تشکیل شد و در سال 1902 قانون مامایی به تصویب مجلس انگلستان رسید که شامل قوانین جدید و تعلیمات پیشرفته برای رشته مامایی بود. در سال 1951 نیز لایحه ای تصویب شد مبنی بر اینکه در رشته مامایی باید آموزش ها بصورت پیشرفته و جدید باشد و سطح علمی دانش مامایی بالاتر و گسترده تر گردد.اولین جراحی که وضعیت زایمان را از حالت ایستاده به خوابیده تغییر داد و اقدام به ترمیم بافت پرینه کرد دکتر پار (pare) بود، همچنین این پزشکِ جراح مدرسه مامایی دایر کرد که در آن آموزشها با سطح بالاتری از قبل ارائه می شد.
قدمت رشته مامایی در ایران به شکل آموزش عالی پس از تحصیلات دبیرستانی، به صد سال قبل بر می گردد.  اولین بار در سال 1298 مرحوم نصیرالدوله، وزیر فرهنگ، مدرسه فرانکو پرشین را به دارالمعلمات تبدیل کرد و مقرر داشت که ده نفر از شاگردان این مدرسه، هفته ای 3 روز در بیمارستان زنان مشغول به قابلگی و درمان امراض شوند و این پایه آموزش مامایی به صورت علمی در ایران بود و به این ترتیب ، اولین آموزشگاه مامایی به نام "مدرسه قابلگی" با ده نفر شاگرد در بیمارستان زنان سابق شهر تهران تاسیس شد. کم کم پزشکانی با تخصص زنان و زایمان به ایران آمدند و به این فکر افتادند تا زمینه گسترش این فن به عنوان یکی از شاخه های علم پزشکی را فراهم آورند و این کار با همکاری دکتر صالح و تنی چند از بزرگان سیاسی و اجتماعی وقت  انجام شد و شالوده علمی این حرفه شد و اولین آموزشگاه عالی مامایی با اعطای مدرک معادل لیسانس به عنوان یکی از شعب مدرسه طب آغاز به کارکرد.
در سال 1313 دانشگاه تهران تاسیس و سپس دانشکده پزشکی افتتاح شد و در سال 1319 بیمارستان زنان، ضمیمه دانشکده پزشکی شد.در سال 1335 تا 1358 برنامه آموزشی آموزشگاه به برنامه5/1 ساله پرستاری و مامایی برای لیسانسه های پرستاری تغییر یافت.از سال 1340 به بعد آموزش مامایی به دست مربیان ایرانی انجام میشد. البته همزمان در بعضی از شهرستانها نیز دانشجویان لیسانس مامایی تربیت میشدند. به طوریکه در دانشگاه تبریز از سال 1328 تا سال 1342 لیسانس مامایی و از سال 1342 تا سال 1349 پرستار ماما تربیت میشد و در مدرسه عالی مامایی اصفهان از سال 1352 تا سال 1361 و در دانشگاه شهید بهشتی(ملی سابق )دوره آموزش لیسانس مامایی برقرار بود و در دانشگاه مشهد از سال 1340 تا 1355 پرستار ماما تربیت میشد.

از سال 1349 توسط وزرات بهداری و شیر خورشید(هلال احمر کنونی)، به منظور رفع کمبود ماما، مقطع دو ساله فوق دیپلم مامایی دایر شد که شرط ورود به آن داشتن دیپلم کامل متوسطه بود. آموزشهای کمکی مامایی )بهیار ماما،ماما سپاهی و ماما روستایی ( همچنین قبل از انقلاب فرهنگی در بعضی از مراکز کشور آموزشهای کمکی مامایی نیز وجود داشت.و به دنبال سه سال تعطیلی انقلاب فرهنگی از آغاز سال 1362 به نام "مدرسه عالی مامایی " شروع به کار کرد و در سال 1365 پس از انتقال آموزش گروههای پزشکی از آموزش عالی به وزارت بهداشت، دانشکده های پرستاری ومامایی تاسیس شد و با تاسیس دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران ، رشته مامایی به فعالیت پرداخت . در سال 1374، اداره مامایی از دفتر پرستاری جدا شد و زیر نظر وزارت علوم قرار گرفت و از اقدامات این اداره، ثبت 15 اردیبهشت، مصادف با 5 ماه می به عنوان "روز جهانی ماما" در تقویم رسمی کشور، تنظیم شرح وظایف کارشناسان و کارشناسان ارشد مامایی و اقدامات موثر در عضویت سازمان نظام پزشکی کشور و معرفی نیروهای واجد شرایط طرح در مراکز درمانی و ایجاد دوره PhDو... می باشد. از سال1384دوره دکترای رشته مامایی در کشور تصویب شده است .
در صنعت نفت، پس از تاسیس نخستین بیمارستان نفت در خاورمیانه، در سال 1293 خورشیدی (1914 میلادی) در مسجدسلیمان و توسعه فعالیت های بهداشتی و درمانی در مناطق نفتی شروع شد. بررسی مستندات نشان دهنده مراجعه تیم های بهداشتی نفتی شامل پزشک ، ماما ،پرستار و واکسیناتور به درب منازل ساکنین است .
در حال حاضر حدود 200 ماما  درمراکز سلامت خانواده ، بلوک های زایمانی و کلینیک های مامایی سازمان بهداشت ودرمان نفت مشغول به ارائه خدمات هستند . این خدمات شامل :مراقبت های ادغام یافته سلامت باروری ،پیش از بارداری، بارداری ،منوپوز، کودک و نوجوان درمراکز سلامت خانواده و ارائه خدمات مراقبت لیبر و پس از زایمان و پیشگیری و درمان بیماریهای زنان و مامایی دربخش بیمارستان و کلینیک ها سلامت خانواده می باشد .

سال 1398 پنجمین سال برنامه ترویج زایمان طبیعی در کشور است همزمان سازمان بهداشت ودرمان صنعت نفت در راستای سیاست های کشوری ترویج زایمان طبیعی شروع به استقرار بلوک های زایمانی درمراکز بیمارستانی و گسترش خدمات مراقبت پیش از بارداری ،حین بارداری و پس از زایمان به مادرو کودک نموده است شاخص های سلامت خانواده درسال 1397 موید حفظ و ارتقا ء خدمات به مادران از قبل از باردرای تا پس از زایمان میباشند .

شیدا سجادی مسئول مامایی و بهداشت خانواده

۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۸ ۱۴:۲۳
تعداد بازدید : ۴۳,۱۸۹

نظرات بینندگان

تعداد کاراکتر باقیمانده: 500
نظر خود را وارد کنید